Urząd Gminy w Kaczorach

    Urząd Gminy w Kaczorach

    Gmina Kaczory jest gminą wiejską o powierzchni 150 km2, malowniczo położoną w pasie ziem nadnoteckich, w północno-zachodniej Wielkopolsce. W jej skład wchodzi 12 sołectw: Kaczory, Brodna, Dziembowo, Dziembówko, Jeziorki, Krzewina, Morzewo, Prawomyśl, Równopole, Rzadkowo, Śmiłowo, Zelgniewo.Gmina Kaczory jest gminą na miarę XXI w., nowoczesną, dynamicznie rozwijającą się, należącą do wąskiego grona gmin w pełni wyposażonych w sieć wodociągową, kanalizacyjną, gazową i telefoniczną. Cechuje ją wzorowo zorganizowana oświata. W gminie jest pięć szkół podstawowych i gimnazjum. Wszystkie mają biblioteki, pracownie komputerowe i internet. Wychowaniem przedszkolnym w siedmiu placówkach objętych jest ponad 80% dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Każda miejscowość sołecka wyposażona jest w boisko, w każdej działa wiejski dom kultury. Przy szkołach w Kaczorach, Dziembowie i Śmiłowie są nowoczesne sale gimnastyczne. Działające w gminie cztery kluby sportowe dysponują pełnowymiarowymi boiskami piłkarskimi, szatniami i trybunami. W gminie funkcjonuje pięć jednostek ochotniczych straży pożarnych, w tym OSP Kaczory działa w ramach krajowego systemu gaśniczo-ratunkowego. Wszystkie jednostki dysponują nowoczesnym sprzętem gaśniczo-pożarniczym, a jednostki w Kaczorach i Dziembowie dodatkowo nowymi funkcjonalnymi samochodami pożarniczymi. Z roku na rok poprawiają się warunki mieszkaniowe i infrastruktura drogowa w gminie. Na dzień dzisiejszy większość miejscowości gminy posiada odnowione nawierzchnie dróg i chodniki z kostki polbrukowej. Wkrótce na terenie Kaczor powstanie nowoczesny obiekt sportowy. Będzie to kryta pływania, której budowa jest już w trakcie realizacji.Gmina Kaczory stwarza dobre warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Obecnie na terenie gminy działalność gospodarczą prowadzi około 410 podmiotów, w tym kilkanaście bardzo silnych, stale inwestujących firm. Główny potencjał gospodarczy ulokowany jest w Śmiłowie i w Kaczorach.Na terenie gminy spotkać można wiele interesujących zabytków. Najcenniejsze z nich to: kościół św. Andrzeja Boboli w Kaczorach, kościół w Morzewie z kopułą wieży, nawiązującej do budownictwa bizantyjskiego, neogotycki kościół w Dziembowie oraz pałace: w Krzewinie (1912 r.) i Rzadkowie (1830 r.) Na uwagę zasługują również miejsca pamięci historycznej: pomnik 45 Polaków zamordowanych przez hitlerowców w 1939 r., obelisk upamiętniający kaprala Piotra Konieczkę - pierwszą ofiarę II wojny światowej w Wielkopolsce oraz tablica pamiątkowa w Zelgniewie ku czci bohaterskich obrońców ojczyzny.
    Zobacz więcej
    Urząd Gminy Łęczyce

    Urząd Gminy Łęczyce

    ąbrówka WielkaZ historii wsi...Choć Dąbrówka Wielka wzmiankowana była już w roku 1356 niewiele wiadomo o jej dziejach. Przez stulecia był to niewielki majątek szlachecki. Rozwój wsi nastąpił zapewne po częściowej parcelacji majątku w końcu XIX wieku,Warto zobaczyć!!!Dwór z początku XX wieku, w środku galeria z pracami zmarłego w latach 70. plastyka Wiesława Markowskiego; Park z licznym starodrzewem; Łowisko specjalne (zespół 4 stawów rybnych).DzięcielecZ historii wsi...Początki osadnictwa na terenie Dzięcielca datować można na okres kultury pomorskiej. Najstarszy dokument pisany dotyczący dziejów osady pochodzi z 1400 roku. Nazwa miejscowości pochodzi od imienia Dzięcioł. Są to stare szlacheckie dobra, z których wywodził się ród Dzięcielskich. Część Dzięcielskich, z czasem uległa germanizacji, przyjmując nazwisko Dietelski. Przed reformacją znajdował się tu kościół katolicki. Wizytacja ówczesnego biskupa Szembeka wskazuje na to, że proboszcz z Rozłazina wytoczył proces luteranom o utrzymywanie zboru w Dzięcielcu. Od czasu reformacji wieś mimo przynależności do parafii w Rozłazinie, zamieszkana była przez ewangelików, którzy wznieśli tu świątynię. Dzięcielski pastor służył także ewangelikom zamieszkującym po polskiej stronie ówczesnej granicy Rzeczypospolitej i Prus. Według lustracji z 1881 roku, we wsi było 268 mieszkańców. W 1907 roku Bank Ziemski z Berlina, który wcześniej wykupił majątek dokonał jego parcelacji. W 1951 roku na 400 ha gruntów utworzono PGR.Warto zobaczyć!!!XIX-wieczny kościółek stanowiący obecnie świątynię filialną Rozłazina; Częściowo przebudowana karczma, przypuszczalnie końca XVIII wieku.GodętowoZ historii wsi...Pierwsza wzmianka pochodzi z 1284 roku. W 1361 roku Winryk von Kniprode wieś Goditow nadaje na własność na prawie magdeburskim Januszowi von Ditleve. Przez stulecia osada ta należała do familii Goddentowów. Mimo położenia przy trakcie Gdańsk-Szczecin powstała wokół majątku osada nigdy nie rozrosła się.Warto zobaczyć!!!Dwór z początku XIX wieku, otoczony parkiem; Pozostałości kaplicy oraz mauzoleum właścicieli majątku ( na wzgórzach na południe od wsi).ŁęczyceZ historii wsi...Łęczyce powstały w połowie XIV wieku. Akt lokacyjny osady wydał 23 stycznia 1335 roku komtur gdański. Po przejęciu Prus Królewskich przez Koronę Polską Łęczyce, jak i cała ziemia lęborska stały się lennem książąt pomorskich. Wieś z czasem uzyskała rolę centrum dóbr książęcych położonych w okolicy Lęborka. W zachowanych inwentarzach z XVII i XVIII wieku Łęczyce opisano jako wieś zamieszkałą przez 10 gburów, sołtysa i 2 karczmarzy. Okoliczne lasy uznano za należące do Łęczyc. Niemniej Łęczyce pozostawały w cieniu pobliskiego Godętowa – dużej i kościelnej wsi należącej do rodu Godentów. Rozwój Łęczyc nastąpił dopiero po drugiej wojnie światowej, w której Godętowo znacznie ucierpiało, a Łęczyce stały się siedzibą władz lokalnych.Warto zobaczyć!!!Młyn na Łebie z końca XIX wieku; Tradycyjna wiejska zabudowa z początku XX stulecia.ŁówczZ historii wsi...W wykazie dóbr rycerskich z około 1424 roku pojawiła się forma Loffcze. W tym samym roku występuje również nazwa Łówcz, jako jedyna z 77 dóbr rycerskich ziemi lęborskiej. W XVIII i XIX wieku odróżniano Łówcz Górny – z 1 folwarkiem, Łówcz średni – z 4 folwarkami oraz Łówcz Dolny – z 1 folwarkiem. W 1879 roku połączono Łówcz Średni i Górny, a ich właścicielem został Kutscher. Po parcelacji części majątku w 1909 roku została utworzona gmina chłopska Łówcz, która w 1911 roku liczyła 187 mieszkańców. Po 1920 roku Łówcz pozostał po niemieckiej stronie granicy, jednak większość mieszkańców stanowili Kaszubi. Podczas drugiej wojny światowej działała na tym terenie Tajna Organizacja Wojskowa Gryf Pomorski.Warto zobaczyć!!!Cmentarz więźniów podobozu koncentracyjnego zmarłych w 1945 roku w Łówczu.NawczZ historii wsi...Nazwa miejscowości oznacza osadę założoną na świeżym gruncie. Najprawdopodobniej osada istniała tutaj jeszcze przed pojawieniem się w 1310 roku na tym terenie Zakonu Krzyżackiego. Według rejestru dóbr ziemi lęborskiej z 1437 roku, była to kaszubska posiadłość szlachecka, która szybko została podzielona na udziały. W pierwszej połowie XVIII wieku właścicielem części udziałów był starosta lęborsko-bytowski von Grumbkov, inna część zaś należała do rodziny Wittke. W roku 1911 Nawcz był wiejską gminą o powierzchni 512 ha. Mieszkało wówczas we wsi 217 mieszkańców. W okresie międzywojennym okolice Nawcza były miejscem ożywionej działalności polskiej organizacji, m.in. przez Związek Polaków w Niemczech.Warto zobaczyć!!!Cmentarz wojenny przy drodze z Nawcza do Kętrzyna (na którym złożone są prochy 650 więźniów obozu Stutthof, zmarłych podczas marszu śmierci zimą 1945 roku) Kościół-pomnik zbudowany na fundamentach jednego z byłych baraków obozu koncentracyjnego Stutthof.ParaszynoZ historii wsi...Paraszyno istniało już na przełomie XV i XVI wieku, jako majątek rycerski. Jeszcze w 1437 roku obowiązywało tu stare pomorskie prawo, według którego płacono podatek w naturze. Zgodnie z wolą króla Kazimierza Jagiellończyka wraz z całą ziemią lęborską w roku 1466 Paraszyno stało się lennem książąt pomorskich. W roku 1488 książę Bogusław nadał tę miejscowość Wawrzyńcowi Krakowskiemu, który 5 lat później sprzedał ją Jeckelsom. W XVII wieku jako właściciele Paraszyna wymieniani są Asdunowie i Bochenowie. W połowie XVII wieku majątek podzielono na 3 folwarki – Paraszyno, Porzecze i Stanice. Ponowne scalenie dóbr paraszyńskich nastąpiło w roku 1837, a dokonał tego Stanisław Zelewski. Jako wiano jego wnuczki Anny Marii majątek przeszedł w ręce von Besserów, którzy gospodarowali tu do roku 1945. Po wojnie grunty zostały rozparcelowane, a we dworze zamieszkały dwie rodziny. Podupadający budynek przeznaczono później na hodowlę inwentarza i ostatecznie ruinę opuszczono w latach 70. Wówczas z zamiarem stworzenia tu hodowli pstrąga grunty i zdewastowany pałac przejęło PGR. Po remoncie obiekt pałacowy przeznaczono jednak na pensjonat.Warto zobaczyć!!!Dwór szlachecki z drugiej połowy XIX wieku, ze stylowym wyposażeniem i odnowioną elewacją; Miejsce pamięci zamordowanych partyzantów Gryfa Pomorskiego (szczątki bunkra).PużyceZ historii wsi...Pierwsze informacje o Pużycach pochodzą z roku 1356. Z tego czasu zachował się akt nadania wsi przez gdańskiego komtura niejakiemu Dobroszowi i Kirstaminowi, którzy objęli po 50 włók. Osadę lokowano na prawie chełmińskim. Najpierw stanowiła ona własność książęcą, później zaś królewską. Jak wskazuje lustracja z 1427 roku, z 50 włók było 20 włók pustych, dlatego też zakon na prośbę mieszkańców zmienił podział z włók na radła, których było wówczas 25. W XVII i XVIII wieku Pużyce jako dobro starościńskie podlegało starostwu w Lęborku.Warto zobaczyć!!!Kilka ryglowych chałup z przełomu XIX i XX wieku; Murowana stopa wiatraka typu „Holender”.RozłazinoZ historii wsi...W 1356 roku komtur gdański nadał Rozłazino na prawie chełmińskim niejakiemu Ryszardowi. Już w XIV wieku powstała tu samodzielna parafia z własnym kościółkiem, który po upowszechnieniu się protestantyzmu stał się tylko świątynią filialną, jednak nigdy nie został przejęty przez protestantów. Dzięki postawie biskupa chełmińskiego Jana Marwitza w roku 1864 powstała tu parafia, obejmująca swym zasięgiem okoliczne wsie w promieniu 15 kilometrów. Przez 4 lata przy kościele funkcjonowała też prywatna szkoła katolicka. Długoletni proboszcz ksiądz Block, mimo zamknięcia przez władze pruskie szkoły nadal nauczał dzieci. W roku 1884 nawet dziedzic z pobliskiego Bożegopola,, von Weiher, skarżył się na prowadzoną po polsku naukę. Mimo polskiej świadomości mieszkańców Rozłazino po zakończeniu I wojny światowej zostało po niemieckiej stronie granicy. Urzędujący tu wówczas ksiądz Wensierski zwrócił się do władz z prośbą o przeniesienie do Przechlewa, bo tam większość katolików była ... Niemcami. Szybki rozwój Rozłazina przypadł na przełom XIX i XX wieku. Wówczas mieszkańcy założyli własną kasę oszczędnościową i towarzystwo gospodarcze. Wspólnym wysiłkiem wybudowano w Rozłazinie gorzelnię i wyposażono kółko rolnicze. Wieś stanowiła też siedzibę lokalnych władz. Po wojnie Rozłazino, mimo znaczenia jako wieś gromadzka podupadło. W roku 1973 wraz z sąsiednimi miejscowościami włączono je do gminy Łęczyce. Obecnie jest jedną z większych i zasobniejszych wsi w tej gminie.Warto zobaczyć!!!Kościół parafialny św. Wojciecha z lat 1840-1841, z zachowanym starym wyposażeniem oraz oryginalnymi polsko-niemieckimi witrażami w prezbiterium (są na nich nazwiska osób poległych wI wojnie światowej); Pomnik Papieża Jana Pawła II przy kościele parafialnym św. Wojciecha; Zabudowa gorzelni z początku XX wieku; Poniemieckie osiedle służb celnych z lat 20. ubiegłego stulecia.StrzebielinoPrzed wojną była to ważna osada graniczna przy głównej trasie drogowej z Berlina do Gdańska. Tutaj na rozległych łąkach swój początek ma rzeka Reda. Przed wojną w Strzebielinie działały liczne polskie organizacje krzewiące wśród miejscowej kaszubskiej ludności idee patriotyczne. W okresie okupacji Niemcy urządzili pod Strzebielinem lotnisko polowe, na którym odbywały się także szkolenia pilotów. Według źródeł partyzanci z Gryfa Pomorskiego w roku 1942 przeprowadzili udany atak na obiekty lotniska i zniszczyli tu 6 samolotów szkoleniowych. Po wojnie było tam centrum spadochronowe. Również po wojnie Strzebielino na życzenie mieszkańców zostało przyłączone do powiatu lęborskiego i gminy w Łęczycach. Niosło to znaczne korzyści, bowiem miejscowość traktowana była jako ziemie odzyskane.Warto zobaczyć!!!Dobrze zachowane dawne budynki służb granicznych (na zachód od centrum wsi); Pomnik lotników radzieckich; Izba regionalna w miejscowej szkole, poświęcona pamięci etnografa kaszubskiego – Pawła Szefki.WielistowoZ historii wsi...Pierwsza wzmianka o majątku Vielischtow pochodzi z 1437 roku. Wówczas składał się on z 4 włók i był wolnym majątkiem rycerskim. W 1493 roku w przywileju lennym określa się go jako majątek dawno zasiedlony przez rodzinę Feldstau. W 1523 roku należał do Hansa von Vilstowa, a od 1628 roku do początku XVIII wieku do rodziny Felstawów. Z początkiem XVIII wieku wieś podzielono na dwie części, należące do rodzin Felstowów i Pirchów. Dopiero w 1811 roku majątek na powrót został skomasowany w ręku Jakuba Weihera. Później znajdował się w posiadaniu wielu właścicieli aż do 1945 roku, kiedy to przejęło go PGR.Warto zobaczyć!!!Resztki parku przydworskiego i zbudowania folwarczne z końca XIX wieku.WitkówZ historii wsi...Do niedawna Witków nosił nazwę Wódka, która wielu wprawiała już po jej usłyszeniu w dobry nastrój. Witków powstał dość późno, z inicjatyw Boninów. W roku 1704 wieś przejęli Rexinowie z Salina i to oni w roku 1734 wybudowali do dziś istniejący dwór, tworząc z tego majątku i dóbr Niewińskich majorat. Na początku xx wieku wybuchł tu groźny pożar, podczas którego dwór został w dużym stopniu zniszczony. Po odbudowie w roku 1911 Witków nabyła pani Krauze, w której rękach majątek pozostał do końca wojny. Zdewastowany w czasach PRL budynek ostatecznie opuszczono w roku 1978.Warto zobaczyć!!!Niszczejący dwór (murowany z cegły) z 1734 roku; Kompleks zabudowań folwarcznych z początku XX wieku (m.in. interesująca wieża zegarowa); Zapuszczony dworski park krajobrazowy z licznym starodrzewem. 
    Zobacz więcej
    Urząd Gminy Lipnica Wielka

    Urząd Gminy Lipnica Wielka

    Wieś została założona przez sołtysa Michała Śmietanę-Lipnickiego wraz z wałaskimi osadnikami. Miał on prawo wypasać 400 owiec na halach Babiej Góry, która weszła do katastru wielkolipnickiego. W roku 1626 było tutaj już 76 gospodarstw i żyło około 380 ludzi. Według spisu z roku 1659 Lipnicę zamieszkiwało 796 katolików i 88 ewangelików. Jedne z najstarszych rodzin mających swój udział w zasiedlaniu tej dziedziny to: Małkuch, Wojtycz, Boczkaj Lichosyt, Kudzia, Brenkus, Marczak, Niemiec, Odrobina, Jacko.Tak jak na całej Orawie domy stawiano w tej miejscowości frontem na południowy wschód, tym sposobem wykorzystując nasłonecznienie. Zaś od kąśliwych i zimnych wiatrów zachodnich, które przeważają na tych terenach, chroniły jaty tj. obite deskami północno -zachodnie części budynków. Często schronienie przed tymi wiatrami wzmacniano, sadząc od tej strony jesiony czy też inne drzewa. Oprócz względów praktycznych miało to także wymowę estetyczną. Zasadniczym pokryciem dachowym (najpierw czterospadowe wywodzące się z pasterskich szałasów, a później przyczółkowo- naczółkowe i nowsze dwuspadowe) był gont. W Lipnicy stosunkowo popularny stał się dom z tzw. wyżką. Na taką budowę mogli jednak pozwolić sobie zamożniejsi gazdowie, gdyż wymagał on więcej drewna budulcowego. Jego geneza wywodzi się z budów stawianych przy prastarym szlaku handlowym północ- południe, gdzie owe wyżki stanowiły rodzaj magazynu. O tego rodzaju budynku zadecydowały znów względy praktyczne. Przy krótkim, często mokrym i zimnym lecie- taka wyżka stanowiła doskonałe miejsce do dosuszania zebranych plonów. Ponadto taki dom świadczył o randze społecznej gazdy i jego estetycznych upodobaniach.Lipnica Wielka u swoich początków była typową wsią pasterską. Słynęła z wypasu owiec i wołów. Właśnie hale i polany śródleśne Babiej Góry stanowiły znakomite tereny do wypasania tych zwierząt.W 1627 roku stał tutaj drewniany kościółek, który sprzedano do Chyżnego. Nowa świątynia została wzniesiona w 1769r. w stylu późnobarokowym, charakterystycznym dla Górnych Węgier. Legenda głosi, iż wybudowano go za zbójnickie dukaty. Na uwagę zasługują figury kamienne ze słynnego zakładu w Białym Potoku, nastrojowe dzwonniczki loretańskie i przydrożne kapliczki, które tworzą swoistą galerię w przyrodzie, wymownie zaświadczając o historii oraz wydarzeniach dziejących się na tych terenach.Historycznym symbolem tej wioski jest Święty Łukasz-patron kościoła i parafii. Świadczy o tym wizerunek wyryty na pieczęci wsi z XVIII w., która zachowała się do dziś w Orawskim Podzamku. Współczesny herb gminy opracowany jest na historycznych źródłach, sięga do pierwowzoru, czyli herbu nadanego Lipnicy przez Marię Teresę.Lipnica Wielka malowniczo rozciąga się u podnóża Babiej Góry. Łagodne wzgórza, rozległe polany, szumiące lasy, bystre potoki i gościnni mieszkańcy, żywy folklor, bogata historia - to wszystko można odnaleźć w tej orawskiej gminie. W jej skład wchodzi największa w tej okolicy wieś - Lipnica Wielka, założona na prawie wołoskim w 1606 roku oraz najmłodsza wioska orawska - Kiczory.Powierzchnia gminy wynosi:67,5 km², w tym lasy 31,5 km² i liczy ponad 5600 mieszkańców. Położona jest w tzw. beskidzkiej części Górnej Orawy. Malowniczo ciągnie się wzdłuż potoku Lipniczanka na przestrzeni 16 kilometrów. Dolna część gminy sięga Jeziora Orawskiego i leży na wysokości 600m n.p.pm., a górna wznosi się ku szczytowi Babiej Góry (1725 m n.p.m.)Nazwę wioski etymolodzy wywodzą od ludowej nazwy trawy (poa alpina - wiechlina alpejska), która obficie porastała brzegi potoku nazwanego od niej Lipnicą. Natomiast według ludowych podań kiedyś rosło tutaj dużo lip i właśnie stąd taka nazwa miejscowości.       
    Zobacz więcej
    Urząd Gminy Niebylec

    Urząd Gminy Niebylec

    Miejscowość o nazwie Niebylec znana była już w 1485r. Jako miasto założony został przez Mikołaja Machowskiego niegdyś dworzanina i krojczego królowej Elżbiety, na mocy przywileju króla Zygmunta Starego, wydanego we Lwowie 23 października 1509r., stanowiącego wynagrodzenie jego zasług. Według dokumentu lokacyjnego, miasto miało powstać na terenie Jawornika - wsi dziedzicznej Machowskiego i miało nosić nazwę Jawornik. Było tak dlatego, że Mikołaj Machowski występując - zafascynowany rozwojem ówczesnych miast, w których kwitło rzemiosło i handel, a wraz z nimi rósł dobrobyt obywateli - do króla z prośbą o zezwolenia na założenie miasta w swej dziedzicznej wsi Jawornik, prawdopodobnie nie przedstawił planu sytuacyjnego, nie wydzielił z Jawornika tej części wsi, na której zamierzał sytuować miasto oraz nie podał nazwy dla lokowanej jednostki. Dlatego też przywilej lokacyjny został tak zredagowany, jakby Jawornik - dotychczas wieś miał być cały podniesiony do rangi miasta. Dopiero w trakcie wytyczania granic miasta, jego centrum przesunięto ku graniczącej z Jawornikiem wsi Niebylec i z jej terenu łącznie ze wschodnią częścią Jawornika utworzono miasto Niebylec, które położone centralnie do otaczających je wsi bardzo nadawało się na ośrodek gospodarczy.Nowopowstałe miasto było więc miastem prywatnym i otrzymało immunitet sądowy oraz tradycyjnie prawo targowe. Dniem targowym był poniedziałek. Odbywać się tu miały dwa doroczne targi - na święto Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego) i na święto św. Marii Magdaleny (22 lipca). Bardzo ważnym artykułem handlowym w miasteczku były konie węgierskie i polskie.Region tutejszy silnie związany był z Sandomierszczyzną; terytorialnie należał do województwa sandomierskiego w kasztelani wiślickiej, a potem powiecie pilzneńskim. Po Machowskich właścicielami miasta byli Romerowie, Łempiccy (najwybitniejszym z nich był Kajetan Junosza Łempicki, człowiek niepospolity, uczestnik konfederacji barskiej i powstania kościuszkowskiego. On to w 1790r. na rodziców chrzestnych swej urodzonej 19 kwietnia 1790r. córki Zofii Katarzyny Anastazji - poprosił pensjonariuszy szpitala ubogich - Wojciecha Szymańskiego i jego żonę Agnieszkę. Zmarł w 1830r. i pochowany został na miejscowym, przykościelnym cmentarzu. Do czasów obecnych zachował się nagrobek ufundowany przez Kuczkowskiego, a może raczej przez jego wnuczkę w 1863r.), Ankwicze, Pieniążkowie. W połowie XVIII w. właścicielem miasta był Żyd Dawid Kranz, po nim zaś Teofil Drzewicki. Ostatnim właścicielem Niebylca był Josef Ascher Wallach.Rangę miasta podniosło wybudowanie w 1646r. kościoła z fundacji Janusza Romera, ówczesnego dziedzica i przeniesienie istniejącej dotychczas parafii konieczkowskiej do Niebylca. Od tej pory istniejący w Konieczkowej kościół stał się kościołem filialnym.W okresie XVII i XVIII w. miasto i cała okolica nawiedzana była przez liczne najazdy, pożary i epidemie. Po I rozbiorze Polski teren dzisiejszej gminy znalazł się w granicach zaboru austriackiego, w Królestwie tzw. Galicji i Lodomerii. Administracyjnie należał do powiatu rzeszowskiego w województwie lwowskim. Po wydaniu przez władze austriackie patentu, na mocy którego tworzono gminy i dominia, Niebylec, jak również inne okoliczne miejscowości stają się gminami: Niebylec gminą miejską, pozostałe zaś miejscowości gminami wiejskimi. W skład gminy nie wchodził dwór, jako odrębna jednostka zwana obszarem dworskim. Stan taki istniał do czasu odzyskania przez Polskę Niepodległości w 1918r. Wówczas to dezerterzy i jeńcy z armii austriackiej i rosyjskiej powracając do swych domów po I wojnie światowej kryli się po okolicznych lasach tworząc "tzw. zieloną kadrę". Ci właśnie uciekinierzy wraz z miejscową ludnością rozbroili miejscowy posterunek żandarmerii, niszcząc orła austriackiego, a nowym komendantem posterunku już policji polskiej został Paweł Hordij, były żandarm austriacki. W 1928r. w Niebylcu miał miejsce wielki pożar, w wyniku którego spłonęło całe miasto. Dla upamiętnienia tego wydarzenia wybudowano wówczas pomnik św. Floriana, istniejący po dzień dzisiejszy. Jeszcze wcześniej, bo w 1905r. z inicjatywy Teofila Wójciaka, późniejszego burmistrza Niebylca, założona została ochotnicza straż pożarna. W tym samym roku wybudowano w Niebylcu synagogę. Trzeba bowiem wiedzieć, że region ten zamieszkały był przez 3 narodowości: Polaków, Żydów i Ukraińców. Żydzi zamieszkiwali głównie w samym Niebylcu, trudnili się handlem i rzemiosłem, prowadzili również karczmy, zwane szynkami. Ukraińcy w niewielkiej liczbie zamieszkiwali wsie Bliziankę i Gwoździankę, a ich tutaj pobyt wynikał stąd, że tereny te graniczyły kiedyś z byłym województwem ruskim.Gminą jednostkową Niebylec był do 1935r., kiedy to wprowadzono reformę administracji, zakładającą powstanie gmin zbiorowych, w miejsce dotychczasowych jednostkowych. W skład niebyleckiej gminy zbiorowej weszły Baryczka, Blizianka, Gwoździanka, Gwoźnica Dolna, Gwoźnica Górna, Jawornik, Konieczkowa, Lutcza, Małówka i Połomia oraz Niebylec, który stracił prawa miejskie, stając się gminą wiejską. W tym miejscu przywołać trzeba pamięć burmistrzów Niebylca, którymi - obok Teofila Wójciaka - byli Franciszek Mazur, Franciszek Boczar i ostatni z nich Roman Górnicki. Po utworzeniu gmin zbiorowych odbyły się wybory do Rady Gminy, a potem dokonano wyboru wójta i zarządu. Pierwszym wójtem został Andrzej Lech z Lutczy.OKUPACJAPlacówkę ZWZ AK w rejonie Strzyżowa tworzono jeszcze jesienią 1939r. W 1940r. z wojennej tułaczki powrócił do domu rodzinnego w Gwoźnicy Górnej Jan Chyłek. W listopadzie 1940r. przybył do niego ppor. rez. Józef Lutak ps. "Orzeł", dowódca Placówki ZWZ-AK w Błażowej, który przedstawił mu struktury organizacyjne organizacji i jej zadania oraz zachęcił do wstąpienia w jej szeregi. Niebawem doszło do ich ponownego spotkania z udziałem Aleksandra Gruby ps. "Sęp". Wówczas nastąpiło zaprzysiężenie Jana Chyłka, który przyjął pseudonim "Kruk". Otrzymał on wówczas zadanie zorganizowania placówki ZWZ-AK Niebylec-Strzyżów. Przystąpił zaraz do pracy i rozpoczął od werbowania, poprzez nawiązywanie kontaktów z osobami, które powróciły z wojny. Byli to Jan Przyboś z Konieczkowej, Adolf Kudła z Baryczki, Antoni Bosek z Połomi, Kazimierz Sikucki z Niebylca, kierownik Szkoły Podstawowej z Gwoźnicy Górnej Michał Kanik i inni.W końcu 1940r. z placówki tej wyodrębnił się Strzyżów i przyjął kryptonim "Śliwa" "88b". W skład placówki Niebylec, która od tej pory nosiła kryptonim "Śliwa" "88a" wchodziły następujące wsie: Baryczka, Gwoźnica Górna, Gwoźnica Dolna, Gwoździanka, Jawornik Niebylecki, Konieczkowa, Lutcza, Małówka, Niebylec i Połomia. Znaczne oddalenie od głównych centrów i położenie na uboczu sprzyjało pracy konspiracyjnej właściwej nie tylko temu regionowi. To tutaj, a szczególnie w Gwoźnicy Górnej odbywały się zrzuty broni i amunicji, która przekazywana była walczącym. Zrzut taki odbył się w Gwoźnicy Górnej w I połowie 1943r., a w akcji uczestniczyli m.in. Komendant Podokręgu ZWZ-AK Rzeszów płk. dypl. dr Kazimierz Putek ps. "Zworny", Komendant Obszaru ZWZ-AK Rzeszów kpt. Andrzej Brydak ps. "Andrzej", kpr. chor. Stanisław Panek ps. "Gil" i sierż. Antoni Bosek ps. "Sójka" oraz około 120 żołnierzy. Zrzut zorganizowany został przez władze polskie przebywające w Londynie, a dokonany przez żołnierzy polskich latających na angielskich samolotach halifax.Żołnierze AK prowadzili szereg akcji zaczepnych, nękających wroga. Suma tych akcji oraz samo zagrożenie nimi pozwalało oddech żołnierzy walczących na froncie, szczególnie w końcowej fazie wojny, gdy toczyły się walki o przełęcz dukielską. Do najważniejszych z nich należało odbicie więźniów wiezionych przez Niemców do Rzeszowa. Akcja miała miejsce w Połomi, w poniedziałek 3 lipca 1943r. o godz. 11.15. Inną, ważną akcją niebyleckich partyzantów było zdobycie Niebylca i założenie tam garnizonu AK, nazwanego później "Nową Republiką Niebylecką". Otóż po akcji odbicia Niemców w Połomi Niemcy wycofali się nocą z posterunku w Niebylcu do Strzyżowa, wobec czego AK opanowało Niebylec bez walki. 17 lipca 1944r. wkroczył tutaj oddział AK z Lutczy pod dowództwem Władysława Jarosza ps. "Giewont" i obsadził budynek po policji niemieckiej. Miasteczko zaczęło normalnie funkcjonować. Rozbrajani Niemcy wykonywali prace porządkowe, polegające na sprzątaniu rynku, część z nich przebywała w areszcie policyjnym. Garnizon pod względem gospodarczym obsługiwany był przez Wojskową Służbę Kobiet pod dowództwem Aliny Wątróbskiej ps. "Tor". Oczywiście były próby odbicia miasta, ale były to próby nieudane, które dostarczały garnizonowi broni i jeńców.Pozostała część gminy została wyzwolona przez oddziały radzieckie, które wkroczyły na nasz teren w dniu 26 lipca 1944r. ok. godz. 18.oo. w Lutczy i Gwoźnicy Górnej. W Lutczy Sowieci wkroczyli od strony Strzyżowa, a w Gwoźnicy Górnej od wschodu, tj. od drogi Dynów - Domaradz. Miasteczko nasze było już wyzwolone, a jeńcy niemieccy przekazani Sowietom przez oddział Władysława Jarosza ps. "Giewont". W dniu 31 lipca 1944r. doszło do spotkania "Giewonta" z dowódcą grupy radzieckiej w stopniu majora. Po tym spotkaniu, w nocy 31 lipca 1944r. "Giewont" zebrał swoich ludzi i po omówieniu spotkania z dowódcą radzieckim rozwiązał garnizon niebylecki.OKRES POWOJENNYPo zakończeniu działań wojennych, przystąpiono do normalnej cywilnej pracy. Prym w tym wiedli byli żołnierze AK. Pierwszym wójtem został Jan Rączka z Gwoźnicy Górnej, były szef łączności niebyleckiej AK, potem Wincenty Kudła z Niebylca, który funkcję tę pełnił do 1948r. Komendantem MO został Jan Drozd z Lutczy, również żołnierz AK. Szybko jednak sytuacja uległa zmianie. Nowy system społeczno - polityczny powodował zmiany w systemie kierowania i zarządzania gminą. Ze stanowisk usuwano ludzi niewygodnych, którzy wcześniej funkcjonowali we wrogich obecnie strukturach. Bezpośrednio po działaniach wojennych przeprowadzono reformę rolną, nadając ziemię w szczególności chłopom bezrolnym i małorolnym. W 1950r. zlikwidowano funkcjonujące jeszcze do tej pory organy samorządowe i dokonano zmiany modelu administracji. Gruntowną zmianę przeprowadzono dopiero w 1954r., kiedy to utworzono gromadzkie rady narodowe. W naszym regionie powstała Gromadzką Radę Narodową w Niebylcu, Gromadzką Radę Narodową w Gwoźnicy Górnej, Gromadzką Radę Narodową w Lutczy i Gromadzką Radę Narodową w Połomi. GRN w Niebylcu obejmowała zasięgiem swego działania wsie Niebylec, Bliziankę, Gwoździankę, Małówkę, Jawornik i Konieczkowę, GRN w Gwoźnicy Górnej wsie Gwoźnica Dolna i Górna, GRN w Połomi Baryczkę i Połomię, natomiast GRN w Lutczy obejmowała swym zasięgiem tylko wieś Lutczę. W latach 1962 i 1968, dążąc do umocnienia gromadzkich rad narodowych dokonano pewnych korekt w ich funkcjonowaniu. W 1962r. od GRN w Niebylcu odłączono wieś Konieczkowa przyłączając ją do GRN w Gwoźnicy Górnej, której siedzibę niebawem przeniesiono do Gwoźnicy Dolnej. Z końcem grudnia 1968r. dokonano likwidacji GRN w Połomi, przyłączając wsie Baryczka i Połomia do GRN w Niebylcu. Okres lat 50 tych i 60 tych to okres kolektywizacji rolnictwa i tworzenia kółek rolniczych. Pierwsze z nich powstały w Jaworniku i Konieczkowej, potem ich rozwój nastąpił w każdej wsi. Okres ten to czas budowy i rozbudowy szkół podstawowych, domów wiejskich oraz rozwój jednostek straży pożarnej. W ramach szarwarków, zbiorowym trudem i wysiłkiem wybudowano wiele nowych odcinków dróg i mostów. Zarazem jednak był to okres ograniczania inicjatywy i dominacji jednej tylko partii politycznej i jednych poglądów.W roku 1972r. zlikwidowano gromadzkie rady narodowe, a w ich miejsce utworzono gminne rady narodowe i ich organy wykonawcze, którymi byli naczelnicy gmin. Pierwszym naczelnikiem gminy Niebylec został Jan Strycharz, po nim Tadeusz Górnicki, a następnie Henryk Szpond. Ostatnim Naczelnikiem w Niebylcu był Zenon Borowski. Bez wątpienia zasługą p. Jana Strycharza było zbudowanie w gminie w instalacji wodociągowej. Początkiem lat 70 - tych w całej gminie woda płynęła już do poszczególnych zabudowań.W maju 1990r. reaktywowano samorząd terytorialny. Odbyły się wówczas wybory samorządowe, w wyniku których wybrano Radę Gminy. Rada z kolei dokonała wyboru Zarządu Gminy i wójta. Pierwszy wójtem został Marek Strzała z Gwoździanki. W okresie tym nastąpiło wyzwolenie ogromnych pokładów energii miejscowej ludności. Ten właśnie fakt, a również determinacja i zaangażowanie wpłynęło na to, że gmina nasza jest obecnie wyposażone w całą niezbędną infrastrukturę techniczną. Najpierw założono instalację gazową, później gmina została stelefonizowana, a w ostatnich latach wybudowano oczyszczalnię ścieków i systematycznie układana jest instalacja kanalizacji sanitarnej. Niezależnie od tego budowane są szkoły, drogi i inne obiekty użyteczności publicznej. Wszystkie te działania spowodowały, że w gminie żyje się lepiej, wygodniej i bezpieczniej.Wójtmgr Zbigniew Korab, tel. (0 prefiks 17) 27 - 73 - 002 lub 27 - 73 - 078 wew. 32, albo bezpośredni 27 - 73 - 059 lub 27 - 73 - 982, I piętro pokój nr 2Sekretarz Gminymgr Antoni Chuchla, tel. (0 - 17) 27 73 002 lub 27 73 078 wew. 35, albo bezpośredni (0 - 17) 27-73-925, I piętro pokój nr 5.Skarbnik Gminymgr Edward Wolanin, tel. (0 prefiks 17) 27 - 73 - 002 lub 27 - 73 - 078 wew. 40 albo bezpośredni 27 - 73 - 990 lub 27 - 73 - 986 I piętro, pokój nr 6W skład Urzędu wchodzą następujące komórki organizacyjne, realizujące następujące zadania:Referat Administracyjno - Gospodarczy - realizuje zadania z zakresu organizacji i zaopatrzenia materiałowo - technicznego Urzędu. Jego kierownikiem jest sekretarz Gminy, p. nr 5 i 2 I piętro. Sekretarz Gminy przyjmuje ustne oświadczenia woli spadkodawcy do protokołu (testamenty). Opłata skarbowa od testamentu wynosi 22 zł. Tel. (0 17) 27 - 73 - 002 lub 27 - 73 - 078 wew. 35 albo bezpośredni 27 - 73 - 984.Referat Finansowo - Budżetowy - w zakres jego zadań wchodzą zagadnienia związane z przygotowywaniem projektu budżetu Gminy, jego realizacją oraz regulowaniem należności z wierzycielami. Kierownikiem referatu jest skarbnik Gminy - p. nr 6 I piętro. Integralną częścią referatu są stanowiska pracy do spraw realizacji podatków i opłat wiejskich - p. nr 3 I piętro, tel. (0 17) 27 - 73 - 002 lub 27 - 73 - 078 wew. 34 albo bezpośredni 27 - 73 - 990.Referat Gospodarki Nieruchomościami i Rozwoju Obszarów Wiejskich, w skład którego wchodzą stanowiska pracy do spraw:-mienia, rozwoju gospodarczego i gospodarki nieruchomościami,-rolnictwa, leśnictwa i ochrony środowiska,-gospodarki komunalnej i mieszkaniowej,-gospodarki przestrzennej i energetycznej.Oprócz zagadnień wymienionych wyżej, w referacie załatwiane są sprawy wpisów do ewidencji działalności gospodarczej, wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz realizacji dopłat do paliwa rolniczego.Kierownikiem Referatu jest mgr inż. Maria Machoś - Łuczak, a mieści się on w p. nr 16 i 17, II p., tel. 017 27-73-002 lub 017 27-73-078 wew.42 i 43 lub bezpośredni 017 27-73-993, albo 017 27-73-992.Referat Inwestycji, Programów Pomocowych i Zamówień Publicznych, w skład którego wchodzą stanowiska do spraw:-inwestycji, zamówień publicznych i pozyskiwania środków pomocowych,-budowy, modernizacji i utrzymania dróg gminnych.Kierownikiem Referatu jest mgr Sebastian Szczepaniak, a mieści się on w p. nr 14 i 15, II p., tel 017 27-73-002 lub 017 27-73-078 wew. 47 i 48, lub bezpośredni 017 27-73-998, albo 017 27-73-997.Urząd Stanu Cywilnego - przyjmowanie oświadczeń woli o zawarciu małżeństwa, o powrocie do poprzedniego nazwiska, o uznaniu dziecka oraz nadaniu mu nazwiska męża lub matki, wpisywanie do ksiąg stanu cywilnego aktów sporządzonych za granicą, wydawanie odpisów zupełnych i skróconych aktów urodzeń, małżeństw i zgonów, sporządzanie aktów małżeństwa w księgach stanu cywilnego. Sprawy załatwiane są w budynku USC oznaczonym nr ewidencyjnym 183. Kierownik USC pełni jednocześnie obowiązki inspektora do spraw kultury, kultury fizycznej, sportu i ochrony zdrowia, tel. (0 17) 27 - 73 - 002 lub 27 - 73 - 078 wew. 39, albo bezpośredni 27 - 73 - 080 lub 27 - 73 - 980,Samodzielne stanowiska pracy do spraw:-ewidencji ludności i dowodów osobistych - przyjmowanie wniosków na dowody osobiste, prowadzenie kartoteki stałych i tymczasowych mieszkańców Gminy, wykonywanie czynności związanych z zameldowaniem i wymeldowaniem, przyjmowanie zawiadomień o organizowaniu zgromadzeń i zbiórek publicznych, wydawanie poświadczeń zameldowania, wydawanie zaświadczeń o prawie do głosowania. Sprawy powyższe załatwiane są w budynku 183, (0 prefiks 17) 27 - 73 - 002 lub 27 - 73 - 078 wew. 38 albo bezpośredni 27 - 73 - 988 lub 27 - 73 - 080,-obrona cywilna i sprawy ochrony przeciwpożarowej - do zakresu działań tego stanowiska pracy należą m.in. zagadnienia związane z funkcjonowaniem OSP - p. nr 13 II piętro, (0 17) 27 - 73 - 002 lub 27 - 73 - 078 wew. 44 albo bezpośredni 27 - 73 - 994.
    Zobacz więcej
    1 2 3 4