Firmy w województwie Świętokrzyskie

W dniu 5 maja 1921 roku miało miejsce uroczyste otwarcie Muzeum Ziemi Sandomierskiej przy Polskim Towarzystwie Krajoznawczym w Sandomierzu. Inicjatorami utworzenia muzeum regionalnego byli członkowie ówczesnego zarządu Towarzystwa: Stanisław Karpowicz, Józef Pietraszewski, Zdzisław Lenartowicz, Aleksander Patkowski i ks. Andrzej Wyrzykowski. Muzeum Sandomierskie od początku swej działalności należało do najbardziej prężnie i dynamicznie rozwijających się placówek PTK. Mimo to, od chwili powołania w 1921 r. przeżywało duże trudności lokalowe. Zbiory znajdowały się u członków PTK, starających się o lokalizację własnego budynku przeznaczonego wyłącznie na potrzeby muzeum. Starania te uwieńczone zostały sukcesem i w 1925 roku Muzeum otrzymało swoją siedzibę w domu PTK przy ulicy Żeromskiego. Pierwszym kustoszem Muzeum został Leon Wilkoński (pełniący funkcję kierownika placówki od 1927 do 1939 roku), który rozpoczął opracowywanie zbiorów, założył księgi inwentarzowe i karty katalogowe zabytków. Eksponaty pochodziły ze zbiorów prywatnych założycieli i przyjaciół powstałego Muzeum, a stanowiły je zabytki archeologiczne, numizmaty, okazy mineralogiczne, entomologiczne i zabytki kultury materialnej. Podczas wojny najdotkliwsze straty poniosła kolekcja przyrodnicza, ponadto zaginęła znaczna część zbiorów numizmatycznych i etnograficznych. W 1956 roku przez Ministerstwo Kultury i Sztuki zostaje powołane Muzeum w Sandomierzu z siedzibą w Kamienicy Oleśnickich, w której na pierwszym piętrze zorganizowano sale ekspozycyjne oraz skromne pomieszczenia biurowe. Pierwsza uroczyście otwarta wystawa poświęcona była Adamowi Mickiewiczowi. Muzeum kierowane było kolejno przez: Eligię Gąsowską (1957 - 60), Kamilę Załuską (1961 - 70), Jana Przałę (1970 - 75), Ireneusza Skrzyńskiego (1975 - 76), Kazimierza Kałużę (1976 - 77), Jerzego Waszkiewicza (1978 - 95), Zofię Czubową (1995 – 2009) i obecnie przez Pawła Różyłę. W powojennym okresie istnienia Muzeum różnym przeobrażeniom ulegała baza lokalowa Muzeum. W 1978 roku poszerzyła się o trzy sale na parterze gotycko - renesansowego Ratusza. Zorganizowano w nich ekspozycję historyczno - artystyczną. W roku 1980 powołano jako oddział Muzeum Okręgowego Muzeum Literatury. Inicjatywa ta miała upamiętniać i podkreślać wieloletni związek Jarosława Iwaszkiewicza z Sandomierzem, do którego rokrocznie przyjeżdżał już od początku lat 20 - tych i w czasie tych wielotygodniowych pobytów powstała znaczna część jego dorobku literackiego. Na siedzibę placówki przeznaczono budynek przy ul. Katedralnej 5/7, gdzie zatrzymywał się w czasie swoich tutaj pobytów. W roku 1986, bo blisko trzydziestoletnim okresie remontów, oddano Muzeum w użytkowanie na czas nieokreślony zamek sandomierski stanowiący obecnie po zwrocie Kamienicy Oleśnickich i zamknięciu Oddziału Literatury podstawową bazę muzealną. Mieszczą się w nim pracownie wszystkich działów, sale wystaw czasowych i stałych, sala rycerska pełniąca funkcje sali koncertowej, teatralnej, będąca często miejscem imprez o charakterze okolicznościowym i społecznym, galeria w której najczęściej urządzane są wystawy malarstwa, biblioteka, oraz pomieszczenia administracyjne.Inicjatywę wzniesienia murowanego zamku na miejscu wczesnośredniowiecznego grodu przypisuje się Kazimierzowi Wielkiemu. Gotyckie zabudowania obejmowały dwa budynki mieszkalne z kaplicą, kuchnię, browar, młyn konny, spichlerz oraz bramę ze zbrojownią. W kolejnych wiekach budynek zamku przechodzi liczne przebudowy i rozbudowy. Za panowania Zygmunta Starego (w latach 1520 - 1526) rozpoczęta została wielka rozbudowa, prowadzona w paru etapach przez blisko wiek. Prace prowadzone były m.in. przez królewskiego architekta, Niemca, mistrza Benedykta zwanego Sandomierzaninem. Znikały średniowieczne obwarowania i swobodnie ustawione budynki w ich wnętrzu, miejsce ich natomiast zajmowały zabudowania regularne, kolejno narastające wokół prostokątnego dziedzińca. Za panowania Zygmunta Augusta zarysował się ostatecznie czworobok renesansowego zamku (lata 1564 - 1565), jednak prace nie zostały całkowicie ukończone. W roku 1656, w okresie wojny polsko - szwedzkiej, zamek sandomierski spotkała katastrofa. Wycofujące się wojska szwedzkie pozostawiają w jego piwnicach amunicję, opóźniając jej wybuch do wkroczenia Polaków. Zniszczone zostały skrzydła wschodnie, południowe, a może i północne. Najmniej ucierpiało skrzydło zachodnie i tylko ono zostało później odbudowane. Na zlecenie króla Jana III Sobieskiego w latach 1680 - 1688 zamek zostaje przebudowany w wolno stojący budynek typu pałacowego. Zamek zdewastowany w czasie konfederacji barskiej był odnawiany aż do 1795 r. (trzeciego rozbioru Polski). Po 1795 r. władze austriackie adaptowały budynek na sąd i więzienie, ale jego gruntowna przebudowa na potrzeby więziennictwa wraz z otoczeniem dziedzińca nowym murem, nastąpiła w 1825 r. W latach 1894 - 1900 wzniesiono nowe skrzydła: wokół dziedzińca tzw. "rogal oraz budynek administracyjny (zburzone w końcu l. 70. XX w.). Więzienie zlikwidowano dopiero w 1959 r. Po wieloletniej konserwacji i przebudowie wnętrz (w l. 1960 - 1986), zamek stał się siedzibą Muzeum Okręgowego. W obecnej postaci jest to budowla czterokondygnacyjna na planie prostokąta, z dwiema narożnymi wieżami, nakryta wysokim dachem czterospadowym. W elewacji wschodniej, późnoklasycystycznej, zachowana jest tablica erekcyjna Zygmunta I Starego z 1520 r. oraz renesansowy kartusz z orłem zygmuntowskim, przypominające o królewskim rodowodzie założenia. Zamek sandomierski znajdował się na głównym, królewskim szlaku komunikacyjnym. Zatrzymywali się w nim podróżujący królowie z dworem i kancelarią, dostojnicy państwowi, rezydowali tu starostowie, podstarości, podstoli i sędziowie oraz podkomorzowie Ziemi Sandomierskiej.Nasza oferta obejmuje lekcje muzealne z zakresu: sztuki, etnografii, archeologii, historii, literatury. Zajęcia prowadzone są na ekspozycjach. Opłata za lekcję muzealną wynosi 4 zł od osoby.Zapraszamy na lekcje muzealne prowadzone przez pracowników naukowych Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, a także przez zapraszanych gości. Lekcje odbywają się od wtorku do piątku w uzgodnionych z zainteresowanymi terminach w godzinach otwarcia Muzeum Okręgowego w Sandomierzu dla zwiedzających.Tematy lekcji:1. Życie codzienne mieszkańców podsandomierskich wsi na przełomie XIX i XX wieku – Dział Archeologiczno- Etnograficzny2. Ziemia Sandomierska w pradziejach i wczesnym średniowieczu – Dział Archeologiczno-Etnograficzny3. Praca archeologa - „odkrywanie” przeszłości – Dział Archeologiczno-Etnograficzny4. Dzieje Zamku sandomierskiego – Dział Historyczny5. Dzieje monety polskiej – Dział Historyczny6. Zamek Sandomierski na starej pocztówce – Dział Historyczny7. Ciemne ścieżki - sylwetka i twórczość Jarosława Iwaszkiewicza – Dział Literatury8. Inspirujący Sandomierz. Gawęda o domu pracy twórczej pisarzy pod nazwą "Górka Literacka" – Dział Literatury9. Lekcje przygotowane w oparciu o wystawę czasową "Polskie dziedzictwo". Skarby ze zbiorów Fundacji XX Czartoryskich w KrakowieMilitaria z kolekcji Książąt Czartoryskich jako pamiątki "dawnej Polski" – Dział Historyczny Sarmatyzm w literaturze polskiej – Dział Literacki Dzieje sarmatyzmu w kulturze polskiej – Dział Historyczny Zabytki kultury polskiej i światowej na kanwie wystawy "POLSKIE DZIEDZICTWO" Skarby ze zbiorów Fundacji XX Czartoryskich – Dział SztukiMamy nadzieję, że zechcecie Państwo z nich skorzystać.Dodatkowych informacji udziela Monika Bęben, Zamek tel. 15 644 57 57 w. 33, e-mail: muzeum.promocja@wp.pl lub w. 42 (Punkt Informacji Turystycznej w Zamku), e-mail: info@zamek-sandomierz.plSERDECZNIE ZAPRASZAMYDotychczasowe nagrody i wyróżnienia w konkursie na "Wydarzenie Muzealne Roku" przyznane Muzeum Okręgowemu w Sandomierzu:2006 - Sybilla 2005 Wyróżnienie w kategorii Wystawy etnograficzne za organizację wystawy "Dawna wieś sandomierska"2003 - Sybilla 2002 I nagroda w kategorii Dokonania z zakresu konserwacji: Zabezpieczenie Wzgórza Zamkowego, zagospodarowanie otoczenia obiektu, wymianę pokrycia dachowego i adaptację poddasza Zamku2002 - Sybilla 2001 II nagroda w kategorii Publikacje za "Album widoków Sandomierza. Malarstwo - Grafika - Rysunek XVII - XX w."2002 - Sybilla 2001 Wyróżnienie w kategorii Wystawy sztuki za organizację wystawy "Alfons Karpiński (1875 - 1961)"